Araştırmalar geldikçe koronavirüsün kalp üzerindeki uzun vadeli etkileri hakkında endişeler artıyor. Sporcuların özellikle bu uyarılara dikkat etmesi gerekiyor.
Aylardır opak akciğer grafileri ve ventilatörlere bağlanan nefesi kesilen hastaları gördükçe, Covid-19’u bir solunum hastalığı olarak düşünmeye şartlandırıldık. Ama mesele sadece akciğerlerle ilgili değil. Pandeminin ilk günlerinde bile, doktorlar yeni-koronavirüs enfeksiyonunun beyin, kan damarları ve kalp dahil olmak üzere vücudun önemli kısımlarını tahrip edebileceğini belirttiler. Çin, New York ve Washington eyaletindeki ilk salgınlardan elde edilen veriler, Covid-19 ile hastaneye kaldırılan hastaların yüzde 20 ila 30′ unun kalp hasarı belirtileriydi.
Virüs bulaşan çoğu insan, daha az şiddetli semptomlar yaşayabilir. Üçte biri kendini hiç hasta hissetmez. Ancak artık, virüsün hafif semptomları olan veya hiç semptomları olmayan kişilerde bile, özellikle de enfekte oldukları sırada egzersiz yapmaları halinde, kalp hasarına neden olabileceğine dair kanıtlar var. ( Düşünsenize tam bu günlerde 21 günlük, toplamda 3500 km lik Fransa Bisiklet Turu nun sonuna yaklaşıyoruz ve ekstrem eforla yarışan sporcular izliyoruz!!)
Miyokardit denen tehlikeye dikkat çeken kardiyologlar, kalbin kas duvarlarının iltihabıyla organ fonksiyonsuzluğu ve kan pompalamasının zorlaşmasından bahseder. Bu yeni keşfedilen bir durum değil ve oldukça nadir görülür, ancak çoğunlukla bir enfeksiyon tarafından tetiklenir. Virüsler, bakteriler, hatta istilacı amipler vs hepsi buna neden olabilir.
Ortak noktaları, vücudun bağışıklık sistemini sarsarak, iltihaplanmaya yol açıp saldırı moduna geçirmeleridir. Bir kişi hastayken ve iyileşme sırasında dinlenirse, çoğu zaman iltihap azalır ve kalp kası kendi kendine iyileşir. Ancak kalp zayıflarken yapılan yorucu aktivite bacaklarda şişmeye, baş dönmesine, nefes darlığına ve – ciddi vakalarda – düzensiz kalp atışına, kalp durmasına ve ani ölüme neden olabilir.
Daha aşırı sonuçlar en çok yarışmacı sporcularda görülür. Bu nedenle kardiyologlar, pandeminin ortasında hastalıktan çıkıp spora geri dönüş konusunda dikkatli olmaya çağırıyorlar. Geçen ay, eski Florida Eyaleti basketbol oyuncusu Michael Ojo, 27 yaşındaki Covid-19’dan kurtulduktan kısa bir süre sonra Sırbistan’da bir profesyonel ligde oynarken, kalp komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybetti.Boston Red Sox’ lu beyzbolcu Eduardo Rodriguez da Covid-19 sonrası miyokardit teşhisiyle sezonu kapattı.
Bu ay içinde JAMA Cardiology’ de enfekte profesyonel sporcuların kardiyovasküler MR bulgularıyla değerlendirildiği bir vaka raporu da yayınlandı.MR’ ların dördünde kalp kası iltihabı olan miyokardit belirtisi görüldü. Bunlardan ikisi hiçbir Covid-19 semptomu yaşamamıştı.
Bilim insanları ayrıca Covid-19 hastalarında gözlemlenen iltihabın vücudun bağışıklık tepkisinden kaynaklanan ikincil hasar mı yoksa doğrudan kalp dokusunu enfekte eden virüs mü olduğunu hala bilmiyorlar.
Şüpheler önemli ve kritik çünkü koronavirüs bulaşan pek çok kişi bunu bilemiyor. Ve farkında olmadan, enfeksiyon sırasında veya hemen sonrasında kalplerine zarar verebilecek yoğunlukta egzersiz yapabilirler. Özellikle maratoncular, ultra koşucular, triatloncular ve çok fazla kilometre yapan ancak düzenli kalp taramalarına erişimi olamayan amatör sporcular, antrenman programlarının güvenliği hakkında bilgilenmediğinden, risklerin yeterince farkında olamayabilirler.
Bu nedenle zorlu bir koşuya, bisiklete sürüşüne veya başka bir spor faaliyetine çıkacaksanız, özellikle de herhangi bir hastalık belirtiniz varsa vücudunuza daha fazla dikkat etmeniz öneriliyor.
Herhangi bir şüpheli semptomla karşılaşırsanız – göğüs ağrısı, nefes darlığı veya kalp çarpıntısı – doktorunuza başvurun!
Ve Covid-19 için pozitif çıkarsanız, daha önceki antrenman seviyelerine kademeli olarak bile geri dönmeden önce birkaç hafta dinlenmeniz önemle belirtiliyor.
Her zamankinden daha çok spor kardiyologlarına ihtiyacımız var belki de..
Sağlıkla, kontrollü sporla kalın…